Automobiles Ettore Bugatti był francuskim producentem samochodów o wysokich osiągach. Firma ta została założona w 1909 roku, w ówczesnym niemieckim mieście Molsheim w Alzacji, przez urodzonego we Włoszech Ettore’a Bugattiego. Auta Bugatti były znane ze swojego pięknego wyglądu (Ettore Bugatti pochodził z rodziny artystów, uważał, że jest zarówno artystą jak i konstruktorem [potrzebne źródło]) oraz z licznych zwycięstw w wyścigach. Do najbardziej znanych aut Bugatti należą auta Type 35 Grand Prix, Type 41 ,,Royale”, Type 57 ,,Atlantic” oraz auta sportowe Type 55.

Śmierć Ettore’a Bugattiego w 1947 roku okazała się być końcem marki, a śmierć jego syna — Jeana Bugattiego — w 1939 roku sprawiła, że nie pozostał nikt, kto mógłby dalej prowadzić fabrykę. Wyprodukowano nie więcej niż 8 000 samochodów. Firma zmagała się z problemami finansowymi. Swój ostatni model samochodu wyprodukowała w latach 50. XX wieku. Została kupiona dekadę później przez wzgląd na produkowane przez nią części samolotowe.

W latach 90. XX wieku włoski przedsiębiorca ożywił firmę. Stała się ona producentem limitowanych edycji ekskluzywnych aut sportowych. Dziś nazwa ,,Bugatti” jest własnością niemieckiego koncernu samochodowego Volkswagen.

1.1     Firma za życia Ettore’a Bugattiego

Założyciel Ettore Bugatti urodził się w Mediolanie we Włoszech, a firma samochodowa, która nosi jego imię, została założona w 1909 roku w Molsheim w regionie Alzacji, który był częścią Cesarstwa Niemieckiego od 1871 do 1919 roku. Firma znana była zarówno z poziomu szczegółowości inżynierii swoich samochodów, jak i artystycznego sposobu wykonania projektów, biorąc pod uwagę artystyczną naturę rodziny Ettore (jego ojciec, Carlo Bugatti (1856-1940), był ważnym projektantem mebli w stylu Art Nouveau i biżuterii).

Ettore Bugatti, 1932

1.1.1      I Wojna Światowa i jej następstwa

W czasie wojny Ettore Bugatti został odesłany, początkowo do Mediolanu, a później do Paryża, ale gdy tylko zakończono działania wojenne, wrócił do swojej fabryki w Molsheim. Niecałe cztery miesiące po tym, jak Traktat Wersalski sformalizował przeniesienie własności Alzacji z Niemiec na Francjęi, Bugattiemu udało się w ostatniej chwili zdobyć stanowisko na 15. Salonie Samochodowym w Paryżu, który miał się odbyć w październiku 1919 roku. W czasie pokazu przedstawił trzy lekkie samochody, wszystkie oparte na ich przedwojennych odpowiednikach, a każdy z nich wyposażony był w ten sam 4-cylindrowy silnik o pojemności 1368 cm3 z czterema zaworami na cylinder. Najmniejszym z nich był ,,Type 13″ z nadwoziem wyścigowym (skonstruowanym przez rodzinę Bugattich) i wykorzystujący podwozie z rozstawem osi wynoszącym 2000 mm (78,7 cala). Pozostałymi samochodami był ,,Type 22″ i ,,Type 23″ o rozstawie osi odpowiednio 2 250 i 2400 mm (88,6 i 94,5 cala).

Bugatti Typ 13 Brescia Sport-Racing, 1922

1.1.2      Sukcesy w zawodach

Firma odniosła również sukces na wyścigach samochodowych Grand Prix: w 1929 roku prywatnie zgłoszone Bugatti wygrało pierwsze w historii Grand Prix Monako. Bugatti znalazło się u szczytu sukcesu wyścigowego, gdy kierowca Jean-Pierre Wimille dwukrotnie wygrał 24-godzinny Le Mans (w 1937 z Robertem Benoistem i 1939 z Pierre Veyronem).

Samochody Bugatti odnosiły liczne sukcesy w zawodach. Małe Bugatti Type 10 zdobyły cztery pierwsze pozycje w pierwszym wyścigu. Bugatti Type 35 z 1924 roku , z ponad 2000 zwycięstwami, jest prawdopodobnie najlepszym samochodem wyścigowym wszechczasów. Type 35 został opracowany przez Bugatti wraz z mistrzem inżynierii i kierowcą wyścigowym Jeanem Chassagnem, który również jeździł w pierwszym w historii Grand Prix w 1924 roku w Lyonie. Auta Bugatti wygrywały w wyścigu Targa Florio przez pięć lat, od 1925 do 1929 roku. Louis Chiron zdobył najwięcej podiów w samochodach Bugatti. Po odrodzeniu nowoczesnej marki Bugatti Automobiles S.A.S. na jego cześć nazwano koncepcyjny model Bugatti z 1999 roku — 18/3 Chiron. Jednakże to ostatni sukces w wyścigu Le Mans został najlepiej zapamiętany — Jean-Pierre Wimille oraz Pierre Veyron wygrali wyścig w 1939 roku z tylko jednym samochodem i skromnymi zasobami.

Bugatti Type 35B

1.1.3      Wyścigi samolotów

W latach 30. XX wieku Ettore Bugatti zaangażował się w stworzenie samolotu wyścigowego, mając nadzieję na pokonanie Niemców i zdobycie nagrody Deutsch de la Meurthe. Tak wyglądałby Bugatti 100P — nigdy jednak nie wzbił się w powietrze. Został zaprojektowany przez belgijskiego inżyniera Louisa de Monge’a, który zastosował już silniki Bugatti Brescia w swoim szkielecie nośnym ,,Type 7.5″.

Samolot wyścigowy Bugatti 100P

1.1.4      Szynobus

Ettore Bugatti zaprojektował także udany zmotoryzowany szynobus, Autorail Bugatti (Autorail Bugatti).

Szynobus Bugatti

1.1.5      Tragedia rodzinna

Śmierć syna Ettore’a Bugattiego, Jeana Bugattiego, 11 sierpnia 1939 roku, była punktem zwrotnym w losach firmy. Jean zmarł podczas testowania samochodu Type 57 niedaleko fabryki w Molsheim.

Bugatti Type 57

1.2     Firma po II Wojnie Światowej

II Wojna Światowa zrównała fabrykę w Molsheimz ziemią, a firma straciła kontrolę nad nieruchomością. Podczas wojny Bugatti zaplanował nową fabrykę w Levallois, północno-zachodnim przedmieściu Paryża. Po wojnie Bugatti zaprojektował i planował zbudować serię nowych samochodów, w tym samochód osobowy Type 73 i pojedynczy samochód wyścigowy Type 73C, jednakże Bugatti zbudowało tylko pięć samochodów Type 73.

Rozwój wzmocnionych samochodów z silnikami o pojemności 375 cm3 został zatrzymany, gdy Ettore Bugatti zmarł w dniu 21 sierpnia 1947 roku. Po jego śmierci firma przestała działać i po raz ostatni pojawiła się na paryskim Salonie Samochodowym w październiku 1952 roku.

Firma chyliła się ku upadkowi, pierwotne wcielenie Bugatti zaprzestało działalności w 1952 roku.

Bugatti Type 73A

1.3     Projekt

Łatwo zauważyć, że projektanci Bugatti w dużej mierze skupiają się na wyglądzie pojazdów. Bloki silnika zostały ręcznie zeskrobane, aby zapewnić powierzchnie płaskie na tyle, że uszczelnianie jest zbędne. Wiele z odkrytych powierzchni komór silnika  zostało wykończonych giloszem. Druty bezpieczeństwa były przewleczone przez prawie każde zapięcie w misternie splecionych wzorach. Zamiast skręcać sprężyny na osie, jak większość producentów, osie Bugatti były kute tak, że sprężyna przechodziła przez starannie dopasowany otwór w osi, było to o wiele bardziej eleganckie rozwiązanie i wymagało mniejszej ilości części. Bugatti opisał samochody swojego największego konkurenta, Bentleya — który koncentrował się na wytrzymałości, jako „najszybsze na świecie samochody ciężarowe”. Według włocha „ciężar był wrogiem”.

1.3.1      Ważne zbudowane modele

1.3.2      Ważne odkrycia nowej ery

Krewni Harolda Carra znaleźli rzadką Bugatti Type 57S 1937 Atalante przy katalogowaniu rzeczy należących do lekarza po jego śmierci w 2009 roku. Type 57S Carra jest ważny, ponieważ jego pierwotnym właścicielem był brytyjski rajdowiec samochodowy Earl Howe. Ponieważ większość oryginalnego wyposażenia samochodu była nienaruszona, mogła zostać odnowiona bez polegania na częściach zamiennych.

10 lipca 2009 roku z jeziora Maggiore, znajdującego się na granicy Szwajcarii i Włoch, odzyskano Bugatti Brescia Type 22 z 1925 roku, które leżało na jego dnie przez 75 lat. Muzeum Mullin w Oxnard w Kalifornii kupiło je na aukcji za 351 343 USD w sprzedaży Rétromobile Bonhama w Paryżu w 2010 roku.

1.4     Próby powrotu

Firma podjęła próbę powrotu przy Roland Bugatti w połowie lat 50. ubiegłego wieku z samochodem wyścigowym Type 251. Zaprojektowany przy pomocy Gioacchino Colombo, samochód nie spełnił oczekiwań, a próby firmy dotyczące produkcji samochodów zostały zatrzymane.

W latach 60. XX wieku Virgil Exner zaprojektował Bugatti jako część projektu ,,Revival Cars”. Wersja demonstracyjna tego samochodu została faktycznie zbudowana przez Ghię przy użyciu ostatniego podwozia Bugatti Type 101 i została pokazana podczas Salonu Samochodowego w Turynie w 1965 roku. Fundusze nie nadchodziły, a Exner zwrócił swoją uwagę na odrodzenie Stutza.

Bugatti kontynuowało produkcję części do samolotów i zostało sprzedane Hispano-Suizie, także były producent samochodów, który przekształcił dostawcę samolotów w 1963 roku. Snecma przejęło Hispano-Suizę w 1968 roku. Po nabyciu Messiera Snecma połączył Messiera i Bugatti w Messier-Bugatti w 1977 roku.

1.5     Nowoczesne powroty

1.5.1      Bugatti Automobili S.p.A. (1987–1995)

Włoski przedsiębiorca Romano Artioli nabył markę Bugatti w 1987 roku oraz założył Bugatti Automobili S.p.A.. Artioli zlecił architektowi Giampaolowi Benediniemu zaprojektowanie fabryki, która została zbudowana w Campogalliano, Modena, Włochy. Budowa fabryki rozpoczęła się w 1988 roku wraz z opracowaniem pierwszego modelu i została zainaugurowana dwa lata później – w 1990 r.

W 1989 roku plany nowego odrodzenia Bugatti przedstawili Paolo Stanzani i Marcello Gandini, projektanci Lamborghini Miura i Lamborghini Countach. Pierwszym wyprodukowanym pojazdem było Bugatti EB110 GT. Zastosowano  wzmocnione włóknem węglowym zawieszenie, silnik o pojemności 3,5 litra, posiadający 5 zaworów w każdym cylindrze, o mocy 60° V12, sześciostopniową skrzynię biegów i napęd na cztery koła.

Znany projektant samochodów wyścigowych Mauro Forghieri pełnił funkcję dyrektora technicznego Bugatti w latach 1992-1994.

W dniu 27 sierpnia 1993 roku poprzez swoją spółkę holdingową, ACBN Holdings S.A. , z siedzibą w Luksemburgu,  Romano Artioli zakupił Lotus Cars od General Motors. Planowano wystawić listę akcji Bugatti na międzynarodowych giełdach papierów wartościowych.

Bugatti zaprezentował prototypowy EB112 w 1993 roku.

Być może najbardziej znanym właścicielem Bugatti EB110 był siedmiokrotny kierowca wyścigowy Formuły 1 Michael Schumacher, który kupił ten model w 1994 roku. Schumacher sprzedał ten samochód — został on naprawiony po ciężkim wypadku z 1994 roku — Modenie Motorsport, serwisowi Ferrari i warsztatowi przygotowującemu się do wyścigów w Niemczech.

Zanim EB110 wszedł na rynek, gospodarki północnoamerykańskie i europejskie znalazły się w recesji. Słaba sytuacja ekonomiczna spowodowała upadek firmy, a jej działalność zakończyła się we wrześniu 1995 roku. Model specyficzny dla rynku amerykańskiego o nazwie ,,Bugatti America” był na etapie przygotowania, kiedy firma zaprzestała działalności.

Bugatti EB110 (1996)

Likwidatorzy Bugatti sprzedali Lotus Cars Protonowi z Malezji. Niemiecka firma Dauer Racing zakupiła licencję EB110 i pozostałe części zapasowe w 1997 roku w celu wyprodukowania kolejnych pięciu pojazdów EB110 SS. Te pięć wersji SS modelu EB110 zostało znacznie udoskonalone przez Dauera. Ffabryka Campogalliano została sprzedana firmie produkującej meble, która została zamknięta przed wprowadzeniem się do budynku, pozostawiając go pustym. Po tym, jak Dauer przestał produkować samochody w 2011 roku, Toscana-Motors GmbH z Niemiec kupiła pozostałe części od Dauer.

Widok budynku linii produkcyjnej fabryki Bugatti Automobili w Campogalliano

1.5.2      Bugatti Automobiles S.A.S. (1998–obecnie)

1.5.2.1      Czasy przed Veyronem

Volkswagen AG nabył markę Bugatti w 1998 roku. Bugatti Automobiles S.A.S. zleciło Giorgetto Giuaguari z ItalDesign wyprodukowanie pierwszego auta koncepcyjnego Automobiles, modelu EB118 (coupé), które zadebiutowało podczas Międzynarodowego Salonu Samochodowego w Paryżu w 1998 roku. W koncepcji EB118 zastosowano silnik o mocy 408 kilowatów (555 KM; 547 KM), W-18. Po debiucie w Paryżu, koncepcja EB118 została ponownie pokazana w 1999 roku podczas Międzynarodowego Salonu Samochodowego w Genewie oraz Tokyo Motor Show. Bugatti przedstawił kolejne koncepcje, EB 218 podczas Międzynarodowego Salonu Samochodowego w Genewie w 1999 roku i 18/3 Chiron podczas Międzynarodowego Salonu Samochodowego we Frankfurcie w 1999 roku (IAA).

1.5.2.2      Era Veyron (2005–2015)

Bugatti Automobiles S.A.S. zaczęło montować swój pierwszy seryjny pojazd, Bugatti Veyron 16.4 (super-samochód 1001 BHP z 8-litrowym silnikiem W-16 z czterema turbosprężarkami) we wrześniu 2005 roku w Bugatti Molsheim, ,,studio” montażu we Francji. 23 lutego 2015 roku Bugatti sprzedało swój ostatni model Veyron Grand Sport Vitesse, który otrzymał nazwę La Finale.

Bugatti Veyron 16.4

1.5.2.3      Era Chiron (2016–obecnie)

Bugatti Chiron to samochód sportowy z dwoma siedzeniami, zaprojektowany przez Achima  Anscheidta, opracowany jako następca Bugatti Veyron. Model Chiron został pierwszy raz przedstawiony podczas Międzynarodowego Salonu Samochodowego w Genewie 1 marca 2016 roku.